W Podstawie programowej dotyczącej informatyki (ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 27 sierpnia 2012 r. – Dz.U.2012.977 w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół) możemy przeczytać:
Dla II Etapu Edukacyjnego (klasy 4-6)
5. Rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji z wykorzystaniem komputera. Uczeń:
1) za pomocą ciągu poleceń tworzy proste motywy lub steruje obiektem na ekranie;
[…]
Zalecane warunki i sposób realizacji:
Na III etapie edukacyjnym dopuszcza się wprowadzenie języka programowania, takiego jak Logo lub Pascal, które mają duże walory edukacyjne i mogą służyć kształceniu pojęć informatycznych.
No dobrze, tyle suchego tekstu z rozporządzenia, a teraz chciałbym przejść do meritum. Dzisiaj pragnę przybliżyć wszystkim różnorakie oprogramowanie, które możemy wykorzystywać na lekcjach informatyki. Kilka ładnych lat temu mój starszy syn (dziś już pełnoletni) w szkole podstawowej uczył się LOGO. Wówczas używany był program „Logomocja” – który posiada wiele szkół. W przyszłym roku mój młodszy syn również dojdzie do momentu, kiedy będzie się uczył języka LOGO w szkole. Ciekaw jestem, czy będzie to ta sama Logomocja, czy może coś innego…. A co może być to co innego? Czy ktokolwiek zna inne oprogramowanie, a może w ogóle inne języki programowania wprowadzić?
Przecież podstawa programowana nie narzuca żadnego konkretnego rozwiązania. Jedynie „zaleca język taki jak Logo”. Więc może coś innego?
Na początku pozostańmy przy naszym LOGO – to dosyć prosty język programowania, oparty na języku LISP, dużo bardziej skomplikowanym.
Oba języki programowania powstały w MIT. Wspomniana już przeze mnie Logomocja to zamknięte oprogramowanie firmy Imagine; to duży problem, gdyż nawet próby wykupienia przez pewną jednostkę samorządową kodów źródłowych od tej firmy zakończyły się niepowodzeniem – a jednostka ta miała zamiar nawet rozbudowywać to oprogramowanie. Ale mamy do dyspozycji jeszcze kilka innych, ciekawych projektów. Jednym z nich jest Berkeley Logo (UCBLogo) – zresztą jest ono dopuszczone jako równoważne środowisko dla konkursu miniLogia, organizowanego przez OEIIZK w Warszawie. UCB jest dostępna dla systemów Linux, Windows, MacOS. To środowisko z dostępnym kodem źródłowym, zatem każdy może dostosować je do swoich potrzeb.
Jednym ze środowisk, które chciałbym przedstawić, jest KTurtle – to Wolne i otwarte oprogramowanie, dostępne dla systemu Linux. Jest to część projektu KDE EDU APPS (Aplikacje Edukacyjne dla środowiska KDE). To bardzo przyjazne i funkcjonalne środowisko.
Posiada różne ciekawe funkcje, np. wskazywanie kierunku i przekształcanie go na komendę.
Napisane przez nas programy możemy zapisać do ponownego wykorzystania, możemy zapisać obrazek w postaci PNG, SVG, możemy również wygenerowac stronę HTML. Co ciekawe, możemy w ustawieniach środowiska wybrać, czy chcemy posługiwac się angielskimi nazwami komend LOGO, czy też polskimi.
Ponadto w linuksie dostępne jest też Turtle ART; zostało stworzone dla projekctu OLPC – a ponieważ to czysty Linux ze specjalnym środowiskiem graficznym, a Turtle ART to Wolne i Otwarte Oprogramowanie, więc nie było żadnych problemów z tym, aby przenieść to oprogramowanie do „zwykłego” środowiska X-Windows w systemie Linux.
Oprócz języka programowania LOGO mamy również Scratch – to świetne środowisko do nauki programowania, które bije aktualnie rekordy popularności. Może być idealnym środowiskiem własnie do nauki programowania młodych ludzi. Działa w systemach Linux, Windows, MacOS. To również BEZPŁATNE i LEGALNE środowisko, zatem uczniowie w szkole, w domu – mogą mieć bez żadnych opłat to samo – mogą uczyć się i bawić bez żadnych problemów.
Co ważne – każdy może opracowany przez siebie program w Scratchu umieścić na specjalnym portalu z grami – w ten sposób tworzy się społeczność i bogate repozytorium gotowych przykładów do nauki.
Ponadto jest jeszcze Python – również bardzo popularny język programowania, na jego podstawie powstał nawet specjalny Framework „Django”, do szybkiego tworzenia portali internetowych. Do tworzenia aplikacji w języku Python możemy używać specjalnego środowiska SPE, które jest dostępne dla systemów Linux, MacOS, Windows.
No dobrze, teraz zapewne ktoś się zapyta – ale po co to wszystko piszesz?
Otóż piszę to, aby uzmysłowić wszystkim kilka ważnych rzeczy:
- Wszystkie opisywane przeze mnie narzędzia (oprócz nieszczęsnej Logomocji) to oprogramowanie LEGALNE i BEZPŁATNE, dostępne dla wszystkich wraz z kodem źródłowym na otwartych licencjach, każdy może z nich legalnie korzystać, są dostępne dla systemu Linux
- W ostatnich czasach obserwuję tendencje do tego, aby w edukacji wykorzystywać programy w modelu OpenSource (a więc Wolne i Otwarte Oprogramowaie); to bardzo słuszny kierunek – dzięki temu nie budujemy barier, a raczej budujemy możliwości…
- Jeśli ktokolwiek chce, wszystko, o czym piszę, może z łatwością spróbować i wykorzystywać – LEGALNIE…
Być może w przyszłości, dzieci będą uczyły się jeszcze innych języków programowania lub środowisk, których nie ma lub nie są znane – aplikacje oparte o JavaScript i HTML5 dzisiaj są uznawane za nowoczesne, ale kto wie, co będzie jutro? Zresztą, w kolejnych artykułach, opiszę kilka ciekawych środowisk programowania, które poznałem ostatnio.
A jeśli zapytacie się teraz – ile to kosztuje?
Odpowiem – nic; to jest BEZPŁATNE.
Dla wszystkich.
To LEGALNE, BEZPŁATNE oprogramowanie.
No to teraz ostatni krok – chcecie spróbować? Wpiszcie w dowolną wyszukiwarkę frazę „Szkolny Remiks Uczniowski”. Specjalnie nie podam tu konkretnej strony, aby nie było reklamy.
Podam tylko link do wyszukiwania :
https://startpage.com/do/search?q=FREE_Desktop&l=polski – wystarczy kliknąć.
A wyszukiwarka, której używam, to ulepszony, nowy sposób wyszukiwania via Google – o tym napisze w kolejnym artykule….
Adam Jurkiewicz
Aktualizacja z ostatniej chwili….
Właśnie kolega Superbelfer podał link do ciekawego artykułu na portalu Dobreprogramy, dzięki któremu dowiedziałem się, że własnie zaistniał arcyciekawy projekt na Kikstarterze o nazwie Hello Ruby. To książka dla dzieci…. ale przytoczę tu fragment z artykułu:
Ruby nie lubi, kiedy ktoś jej mówi jak coś zrobić – sama chce poznać proces, który doprowadzi ją do celu. Jej znajomi są psotnikami – androidy to bałaganiarze, pantera nie chce się bawić z innymi dziećmi, zaś pingwiny, mimo iż mądre, są często ciężkie do zrozumienia.
Więc może będziemy uczyć programowania w Rubym? Do tego też przyda się odpowiednie środowisko.
Geany to nie tylko środowisko dla Ruby; z powodzeniem może być używane dla innych języków programowania, jak C, Java, JavaScript, PHP, HTML, CSS, Python, Perl, Ruby, Pascal i Haskell.
Linki do Ciekawych stron
- LOGO – https://pl.wikipedia.org/wiki/Logo_%28j%C4%99zyk_programowania%29
- LISP – https://pl.wikipedia.org/wiki/Lisp
- Imagine – https://pl.wikipedia.org/wiki/Imagine_%28%C5%9Brodowisko_programistyczne%29
- UCB – http://www.cs.berkeley.edu/~bh/logo.html
- miniLogia – http://minilogia.oeiizk.waw.pl/
- Kturtle – http://edu.kde.org/kturtle/
- KDE-EDU – http://edu.kde.org/
- Turtle ART – http://wiki.laptop.org/go/Turtle_Art
- OLPC – https://pl.wikipedia.org/wiki/OLPC_XO-1
- Scratch – https://pl.wikipedia.org/wiki/Scratch_%28j%C4%99zyk_programowania%29
- Python – https://pl.wikipedia.org/wiki/Python
- Django – https://pl.wikipedia.org/wiki/Django_%28informatyka%29
- SPE – https://pl.wikipedia.org/wiki/Stani%27s_Python_Editor
- Geany – https://pl.wikipedia.org/wiki/Geany
- Linux w Windows – rozwiązanie (nie tylko) na czasy pandemii. - 22 stycznia 2021
- Prezent Świąteczny w dobie COVID-19 - 21 grudnia 2020
- Programowanie jako kompetencja XXI wieku - 30 listopada 2020